Wonen in Nederland voor Turkse staatsburgers

Door het Associatierecht tussen de Europese Unie en Turkije gelden er soepelere voorwaarden verblijfsvergunning in Nederland te krijgen voor Turkse werknemers en familie leden.

Wat is de associatieovereenkomst voor Turkse burgers?

Een Associatieverdrag is een overeenkomst tussen de EU en een land van buiten de Europese Unie (derde land), in dit geval Turkije. Deze afspraken zijn gemaakt voor een verregaande samenwerking tussen de EU en het betreffende land. De overeenkomsten richten zich vooral op economische samenwerking en handel, maar raken vaak ook veel andere onderwerpen, zoals het versterken van de rechtsstaat en het beschermen van de mensenrechten.

De Europese Unie (EU) sloot in 1963 een Associatieovereenkomst met Turkije. De reden van deze overeenkomst was om Turkije voor te bereiden op toetreding tot de EU. De Turkse economische regelgeving zou in lijn worden gebracht met de Europese regelgeving en er moest een vrijhandelszone worden gecreëerd.

Turkije is nog geen lid van de EU en het ziet er niet naar uit dat dit in de nabije toekomst zal gebeuren. De bepalingen uit het akkoord en de protocollen en besluiten zijn nog steeds van toepassing en er gelden dus soepelere voorwaarden voor een verblijfsvergunning dan voor burgers van andere landen van buiten de EU.

In het akkoord mogen de EU-landen de voorwaarden voor een verblijfsvergunning voor Turkse staatsburgers niet meer aanscherpen, wel versoepelen. Als gevolg van het verbod op aanscherping van de regels voor Turkse staatsburgers zijn enkele oude bepalingen uit het Nederlandse immigratierecht voor Turkse staatsburgers nog steeds van kracht.

Voor wie geldt de associatieovereenkomst

Turkse werknemers

Voor Turkse werknemers gelden de volgende voorwaarden:

  • Je hebt de Turkse nationaliteit. Naast de Turkse nationaliteit mag je ook een andere nationaliteit hebben, bijvoorbeeld de Nederlandse nationaliteit.
  • Je werkt legaal in Nederland in overeenstemming met een van deze situaties:
  • Je werkt in loondienst.
    • Je werkt als zelfstandige of wilt als zelfstandige gaan werken.
    • Je werkt als dienstverlener.
  • Je voert reële authentiek en daadwerkelijk arbeid uit. Dit is zeker het geval in een van deze situaties:
    • Je verdient een inkomen uit werk dat minimaal zo hoog is als 50% van de bijstandsnorm.
    • Je werkt minimaal 40% van de volledige werkweek.
  • Je vormt geen gevaar voor de openbare orde en de nationale veiligheid.

Familieleden van Turkse werknemers

Voor familieleden van Turkse werknemers gelden de volgende voorwaarden:

  • Je bent de gehuwde of geregistreerd partner.
  • Je bent een kind van de Turkse werknemer of van de gehuwde of geregistreerde partner van de Turkse werknemer. Je bent jonger dan 21 jaar. Oudere kinderen zijn voor hun eerste levensbehoeften afhankelijk van de Turkse werknemer. Eerste levensbehoeften zijn bijvoorbeeld eten, kleding en huisvesting. Deze regels gelden ook voor kleinkinderen die onderdeel zijn van het gezin van de werknemer.
  • You are the parent or grandparent of a Turkish employee or of the spouse or registered partner of a Turkish employee. Je bent de ouder of grootouder van de Turkse werknemer of van de gehuwde of geregistreerde partner van de Turkse werknemer. Ouders en grootouders zijn voor hun eerste levensbehoeften afhankelijk van de Turkse werknemer.

Soepelere voorwaarden voor Turkse werknemers en hun familieleden.

Vanwege het associatierecht tussen de EU en Turkije gelden deze minder strenge eisen voor Turkse werknemers en hun familieleden.

Lagere kosten (leges) bij aanvraag verblijfsvergunning

Turkse werknemers en hun familieleden betalen vaak lagere kosten bij het aanvragen van een verblijfsvergunning in Nederland. Ook bij de verlengingsaanvraag, aanvraag van een terugkeervisum, en de aanvraag om vervanging van een verblijfsdocument zijn de kosten lager.

Lagere leeftijdseis bij aanvraag verblijfsvergunning partner

Ben je als Turks staatsburger werkzaam in Nederland en je wilt jouw huwelijkspartner of geregistreerde partner naar Nederland halen om bij je laten komen wonen? Dan moeten jij en je partner allebei minimaal 18 jaar oud zijn in plaats van 21 jaar.

Verplichte referent niet vereist

Sommige verblijfsvergunningen kunnen alleen door (erkende) referent aangevraagd worden. Deze regel geldt niet voor Turkse werknemers. Deze verblijfsvergunningen kun je zelf aanvragen:

  • Arbeid in loondienst;
  • Kennismigrant;
  • Onderzoeker overeenkomstig richtlijn (EU) 2016/801.

Ondanks dat je deze verblijfsvergunningen zelf kunt aanvragen, adviseert de IND de aanvragen door je erkende referent te laten doen. Dit komt doordat de IND sneller beslist, op aanvragen van een erkende referent.

Geen puntensysteem bij verblijfsvergunning arbeid als zelfstandige

Vraag je een verblijfsvergunning aan als zelfstandige? Dan beoordeelt de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) of je bedrijf van essentieel belang is voor Nederland. Essentieel belang betekent dat de onderneming toegevoegde waarde heeft voor Nederland. De RVO doet die beoordeling volgens een puntensysteem. Een bedrijf moet een minimaal aantal punten behalen. Dit puntensysteem is niet van toepassing op Turkse staatsburgers. De RVO beoordeelt je bedrijf door naar je ondernemingsplan te kijken.

De RVO kijkt naar de volgende onderdelen in je ondernemingsplan:

  • Je bedrijf is financieel gezond.
  • Je bedrijf levert wat nodig is in Nederland.
  • Je bedrijf helpt de Nederlandse economie groeien.
  • Je bedrijf doet het goed in de vrijemarkteconomie.
  • Je bedrijf verstoort de vrijemarkteconomie of de arbeidsmarkt niet.

Het businessplan moet voor elk onderdeel een financiële toelichting bevatten.

Na 3 jaar werken geen TWV meer nodig

Bent je Turks staatsburger en werk je als zelfstandige of in loondienst in Nederland? Dan heb je na 3 jaar geen tewerkstellingsvergunning (TWV) meer nodig voor een dienstverband in loondienst. Normaal gesproken is dit pas na 5 jaar.

Verblijfsvergunningen volgens het Associatierecht

Turkse werknemers en hun familieleden kunnen de volgende verblijfsvergunningen aanvragen volgens het Associatierecht tussen de EU en Turkije.

Verblijfsvergunning arbeid in loondienst

Voor deze verblijfsvergunning gelden de volgende voorwaarden:

  • Je voldoet aan de algemene voorwaarden die voor iedereen gelden.
  • Je werkt minimaal 1 jaar bij dezelfde Nederlandse werkgever.
  • Je beschikt over een geldige verblijfsvergunning om bij deze werkgever te werken. En deze verblijfsvergunning is geldig voor de volledige periode dat je bij deze werkgever werkt.
  • Je werkt nog steeds bij dezelfde werkgever.

Als je deze verblijfsvergunning krijgt, heeft je werkgever geen tewerkstellingsvergunning (TWV) voor je nodig. Gaat je bij een andere werkgever werken? En je werkte in totaal nog geen 3 jaar bij dezelfde werkgever in Nederland? Dan heeft je nieuwe werkgever wel een TWV nodig.

Zelfstandige verblijfsvergunning na verblijf bij familielid

Voor deze verblijfsvergunning gelden de volgende voorwaarden:

  • Je voldoet aan de algemene voorwaarden die voor iedereen gelden.
  • Je woont minimaal 3 jaar in Nederland bij een Turkse werknemer met een verblijfsvergunning voor verblijf als familielid. De Turkse werknemer heeft een verblijfsvergunning met een niet-tijdelijk doel.
  • Je voldoet aan de eisen voor verlenging van de verblijfsvergunning voor verblijf bij familie- of gezinslid.

Verblijfsvergunning zoeken naar en uitvoeren van arbeid (zoekjaar) na einde huwelijk

Met deze vergunning kun je werken in loondienst of als zelfstandige gaan werken. Voor deze verblijfsvergunning gelden de volgende voorwaarden.

  • Je voldoet aan de algemene voorwaarden die voor iedereen gelden.
  • Je bent minimaal 3 jaar gehuwd of geregistreerd partner geweest van een Turkse werknemer die een verblijfsvergunning heeft met een niet-tijdelijk doel.
  • Het huwelijk of geregistreerd partnerschap is geëindigd.
  • Direct voor het einde van je huwelijk of geregistreerd partnerschap woonde je minimaal 1 jaar in Nederland. Je had in dat jaar een verblijfsvergunning voor verblijf bij je gehuwde of geregistreerd partner.
  • Je moet jouw aanvraag indienen nadat je huwelijk of geregistreerd partnerschap is geëindigd. Of nadat je niet meer samenwoont.

Zelfstandige verblijfsvergunning na zoekjaar

Voor deze verblijfsvergunning gelden de volgende voorwaarden.

  • Je hebt nu een verblijfsvergunning voor zoeken naar en uitvoeren van arbeid (zoekjaar).
  • Je hebt werk gevonden tijdens de geldigheid van deze verblijfsvergunning.
  • Je voldoet aan de inkomenseisen.

Verblijfsvergunning op basis van het driejarenbeleid

Heb je een verblijfsvergunning aangevraagd? En heeft de IND na 3 jaar nog geen definitieve beslissing genomen op je aanvraag? Dan kun je de IND vragen om de door jou aangevraagde vergunning te geven volgens het driejarenbeleid. Voor deze verblijfsvergunning gelden de volgende voorwaarden:

  • Je hebt de Turkse nationaliteit.
  • Je valt onder het Associatierecht, omdat je in loondienst werkt of omdat je als zelfstandig ondernemer werkt of wilt gaan werken.
  • Je hebt een verblijfsvergunning aangevraagd. De IND heeft deze aanvraag al 3 jaar in behandeling en heeft nog geen definitief besluit genomen.
  • Je mocht de behandeling van jouw aanvraag in Nederland afwachten.
  • De lange verwerking van de aanvraagkomt niet door jou.
  • Er zijn geen contra-indicaties. Dit zijn redenen om je aanvraag af te wijzen. Bijvoorbeeld omdat je een risico vormt voor de openbare orde.

Er is geen formulier voor het driejarenbeleid. Je moet een brief schrijven aan de IND In deze brief vraag je de IND om de vergunning die je hebt aangevraagd te geven volgens het driejarenbeleid. Dat moet je doen voordat de IND een definitieve beslissing heeft genomen op je aanvraag.